INTERVISTË ME ARIANA ÇAKËN, TË RINJTË DHE EVROPA

Ariana Çaka është Menaxhere e Programit për Shoqëri Civile, Media dhe Rini në Zyrën e Bashkimit Evropian në Kosovë. Në këtë intervistë për Institutin BIRC, ajo flet për rolin e të rinjve në procesin e integrimit evropian, sfidat me të cilat përballen dhe mënyrat për forcimin e bashkëpunimit rajonal.

BIRC: A kanë të rinjtë informacion të mjaftueshëm rreth procesit të integrimit evropian?

Ariana ÇAKA: Janë bërë përpjekje të konsiderueshme për të siguruar që të rinjtë në Kosovë të jenë të mirëinformuar rreth procesit të integrimit evropian. Kjo është arritur përmes një sërë platformash, duke përfshirë institucionet arsimore ku ofrohen kurse të studimeve evropiane, si dhe punëtori dhe seminare të organizuara nga OJQ-të dhe projektet e financuara nga BE-ja. Burimet online, si faqja zyrtare e BE-së dhe portalet e dedikuara, ofrojnë materiale të shumta, ndërsa fushatat në rrjete sociale nga Bashkimi Evropian në Kosovë angazhojnë të rinjtë në platforma si Facebook dhe Instagram. EU House në Prishtinë dhe Mitrovicën e Veriut shërbejnë si qendra burimore për materiale informuese, ndërsa programet e shkëmbimit si Erasmus+ u mundësojnë të rinjve të përjetojnë nga afër integrimin evropian. Për më tepër, rrjetet dhe organizatat rinore, si iniciativa Young European Ambassadors, shpërndajnë aktivisht informacion dhe përfshijnë të rinjtë në diskutime dhe aktivitete të lidhura me BE-në.

BIRC: Cilat janë pengesat kryesore që i ndalojnë të rinjtë të përfshihen në proceset e evropianizimit dhe demokratizimit?

Ariana ÇAKA: Edhe pse ekzistojnë ende sfida, është bërë progres i madh në uljen e pengesave për të rinjtë. Iniciativat që synojnë rritjen e përfaqësimit të të rinjve në proceset vendimmarrëse dhe përmirësimin e edukimit qytetar i kanë fuqizuar ndjeshëm ata. Duke nxitur mjedise gjithëpërfshirëse dhe duke promovuar qytetarinë aktive, të rinjtë janë tashmë më të angazhuar dhe më të përgatitur për të marrë pjesë në proceset e evropianizimit dhe demokratizimit.

BIRC: Si mund të përmirësohet bashkëpunimi ndërrajonal mes të rinjve në kontekstin e integrimit evropian?

Ariana ÇAKA: Bashkëpunimi ndërrajonal mes të rinjve është shumë i rëndësishëm për BE-në dhe organizatat e tjera që punojnë në rajon. Së fundmi mora pjesë në takimin e nivelit të lartë “Youth in Focus: High-Level Coordination Meeting” në Tiranë, ku u riafirmua mbështetja jonë e vazhdueshme për programet rajonale për të rinjtë dhe u diskutuan mundësi të reja bashkëpunimi. Programet që promovojnë shkëmbimet studentore, projektet e përbashkëta dhe aktivitetet kulturore kanë lidhur me sukses të rinj nga rajone të ndryshme. Mbështetja e vazhdueshme për mjetet digjitale dhe mundësitë e rrjetëzimit do t’i forcojë më tej këto marrëdhënie, duke forcuar ndjenjën e një identiteti të përbashkët evropian.

BIRC: A janë programet aktuale të BE-së për të rinj (si Erasmus+) të mjaftueshme për të promovuar evropianizimin në Ballkan?

Ariana ÇAKA: Programet e BE-së për të rinj, si Erasmus+, eTwinning dhe Young Cell Scheme, kanë qenë mjaft të suksesshme në promovimin e evropianizimit në Ballkan. Duke u ofruar të rinjve mundësi për studime dhe bashkëpunim ndërkombëtar, këto programe u kanë zgjeruar atyre horizontet dhe kanë ndërtuar një komunitet evropian më të fortë. Edhe pse ka gjithmonë hapësirë për përmirësim, ndikimi pozitiv dhe shtrirja e këtyre programeve janë të dukshme dhe inkurajuese.

BIRC: Si mund ta kundërshtojmë me efektivitet dezinformimin dhe propagandën kundër BE-së që prek të rinjtë?

Ariana ÇAKA: Përpjekjet për të luftuar dezinformimin dhe propagandën kundër BE-së kanë treguar rezultate pozitive. Iniciativat që fokusohen në rritjen e edukimit mediatik dhe aftësive të mendimit kritik ndër të rinjtë po fitojnë terren, duke i fuqizuar ata të dallojnë informacionin e besueshëm. Disa projekte të financuara nga BE-ja kanë trajnuar të rinjtë dhe grupe të tjera të synuara dhe kanë ndihmuar në krijimin e burimeve të besueshme të informacionit, duke reduktuar ndikimin e narrativave mashtruese.

BIRC: A mendoni se ekziston euroskepticizëm mes të rinjve dhe çfarë e nxit atë?

Ariana ÇAKA: Janë ndërmarrë shumë iniciativa për të nxitur një perceptim pozitiv për BE-në dhe për të vënë në pah përfitimet e saj. Janë zhvilluar fushata edukative për të demistifikuar procesin e integrimit evropian dhe për të treguar përfitimet konkrete të anëtarësimit në BE, si mundësitë ekonomike dhe shkëmbimit kulturor. Duke organizuar forume rinore dhe evente dialogu, të rinjtë inkurajohen të shprehin shqetësimet e tyre dhe të angazhohen drejtpërdrejt me politikbërësit, duke nxitur kështu ndjenjën e përfshirjes dhe të agjencisë. Programet e mbështetura nga BE-ja, si Erasmus+ dhe projekte të ndryshme kulturore, promovohen për t’i ekspozuar të rinjtë ndaj diversitetit dhe unitetit të kulturave evropiane, duke ndihmuar në ndërtimin e një identiteti evropian më të ndërlidhur. Gjithashtu, po bëhen përpjekje të përbashkëta me organizatat rinore vendore për të kundërshtuar dezinformimin dhe për të ofruar narrativa të bazuara në fakte për BE-në, duke adresuar keqkuptimet dhe paragjykimet që ushqejnë skepticizmin. Këto hapa proaktivë synojnë ta shndërrojnë skepticizmin në angazhim të informuar, duke ndihmuar të rinjtë të shohin vlerën dhe mundësitë brenda Bashkimit Evropian.